Theo các chuyên gia, nguyên nhân gây ra bệnh viêm đa khớp dạng thấp vẫn chưa được xác định chính xác nhưng nhiều tình trạng sức khỏe và một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Các nhà nghiên cứu xác định rằng viêm đa khớp dạng thấp là kết quả của rối loạn tự miễn dịch tạo ra viêm khớp, đau, cứng khớp và các triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp phổ biến khác.
Trong bệnh viêm đa khớp dạng thấp, các kháng thể của hệ thống miễn dịch sẽ tấn công màng hoạt dịch, được gọi là lớp màng trơn của khớp. Khi điều này xảy ra, khớp bị đau và sưng. Sưng làm cho bao hoạt dịch dày lên. Nếu không được điều trị, sụn sẽ bị ảnh hưởng, các gân và dây chằng kết nối khớp trở nên yếu và căng ra. Do đó, khớp mất hình dạng và cấu trúc như ban đầu.
Các nhà nghiên cứu không biết chính xác điều gì khởi phát quá trình này. Người ta nghi ngờ nguyên nhân gây ra bệnh viêm đa khớp dạng thấp là do vô số các yếu tố gộp lại. Đôi khi nó là sự kết hợp của tất cả các yếu tố khiến khớp bị tổn thương nặng nề hơn.
Yếu tố di truyền được cho là có thể đóng một vai trò nhất định. Mặc dù gen không thực sự gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp, nhưng có thể khiến cơ thể dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường – chẳng hạn như nhiễm một số loại virus và vi khuẩn – có thể gây ra bệnh.
Nếu một thành viên trong gia đình bị viêm đa khớp dạng thấp, bạn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.
Phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh viêm đa khớp dạng thấp cao hơn nam giới. Khả năng mắc bệnh cao hơn ở những phụ nữ chưa bao giờ mang thai và những người mới sinh con.
Viêm khớp dạng thấp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng bệnh thường bắt đầu ở độ tuổi trung niên.
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm đa khớp dạng thấp, đặc biệt nếu bạn có yếu tố di truyền phát triển bệnh. Hút thuốc lá cũng làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Mặc dù chưa được hiểu rõ nhưng phơi nhiễm thường xuyên với các chất độc hại từ môi trường có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp. Nghiên cứu cho thấy, những nhân viên cứu hộ tiếp xúc với bụi từ sự sụp đổ của Trung tâm Thương mại Thế giới có nguy cơ mắc các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp cao hơn.
Những người thừa cân hoặc béo phì, đặc biệt là phụ nữ từ 55 tuổi trở xuống có nguy cơ mắc bệnh viêm đa khớp dạng thấp cao hơn một chút so với những người khác.
Trầm cảm có phải là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh viêm đa khớp dạng thấp hay không vẫn chưa được chứng minh. Tuy nhiên viêm đa khớp dạng thấp và trầm cảm thường xảy ra cùng nhau. Các nghiên cứu nhận thấy nếu bệnh trầm cảm xảy ra với bệnh viêm khớp dạng thấp không được điều trị, thì bản thân việc điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp có thể kém hiệu quả hơn.
Các nhà nghiên cứu tin rằng những người bị trầm cảm trước khi bắt đầu bị viêm đa khớp dạng thấp có thể ít đáp ứng với các biện pháp điều trị viêm khớp dạng thấp. Các chuyên gia cho biết cần phải nghiên cứu thêm để xác định mối liên hệ chính xác giữa tất cả các loại viêm khớp và trầm cảm.
Nếu không được điều trị, trầm cảm ở những người bị viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến:
Ngoài việc dùng thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp và trầm cảm, người bệnh nên tăng cường vận động và thực hành các biện pháp để kiểm soát căng thẳng, giúp giảm các triệu chứng trầm cảm và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Khi đã xác định được viêm đa khớp dạng thấp nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ, bác sĩ và người bệnh sẽ biết cần điều trị bằng phương pháp nào và cần thay đổi lối sống ra sao để điều trị bệnh hiệu quả và ngăn ngừa tái phát.
DS Phan Thu